Microsoft word - 2007lza03 advies geanonimiseerd.doc

van de deskundigencommissie late zwangerschapsafbreking en levensbeëindiging bij pasgeborenen betreffende de melding van: de heer / mevrouw naam, gynaecoloog gevestigd te plaatsnaam verder te noemen: de arts betreffende: mevrouw naam, geboren op dag maand jaar, verder te noemen: de moeder.
PROCEDURE

Op 27 augustus 2007 heeft de commissie de stukken ontvangen als bedoeld in artikel 10 van de
Wet op de lijkbezorging inzake de melding van een zwangerschapsafbreking na 24 weken. De
stukken zijn aan de commissie toegezonden door de voorzitter van het College van procureurs-
generaal bij brief van 17 augustus 2007, die de melding ontving via de plaatsvervangend
hoofdofficier van justitie van het arrondissementspakket te plaatsnaam. De betrokken
lijkschouwer heeft de melding gestuurd naar de officier van justitie in plaats van naar de
deskundigencommissie.
De navolgende stukken zijn ontvangen:
Formulier lijkschouwer d.d. dag maand jaar
Meldingsformulier zwangerschapsafbreking na 24 weken d.d. dag maand jaar
Verslag commissie ad hoc LZA d.d. dag maand jaar
Om de betrouwbaarheid van de diagnose te kunnen vaststellen – en daarmee mede te bepalen of
het een categorie 2-geval betreft – heeft de commissie bij brief van 16 oktober 2007 aanvullende
informatie aan de arts gevraagd. Deze informatie betrof het volgende.
- de rapportage en de uitslagen van het genetisch onderzoek;
- een verslag van het antenataal echoscopisch onderzoek;
- de rapportage naar aanleiding van het aanvullend onderzoek ter bevestiging van de diagnose
(MRI);
- het obductieverslag;
- het verslag van de schouwing door de lijkschouwer.
Op 9 november 2007 heeft de commissie de gevraagde informatie ontvangen.
FEITEN EN OMSTANDIGHEDEN

Uit de verslaglegging van de arts en de overige ontvangen gegevens is gebleken ten aanzien van:
a. aandoening
Bij een zwangerschapsduur van 26 weken en 1 dag werd prenataal onderzoek verricht bij de
moeder in de vorm van geavanceerd echoscopisch onderzoek. Daaruit bleek dat het ongeboren
kind een complexe cerebrale aanlegstoornis had met een microcefalie, occipitale encefalocele (ter
grootte van 78 mm bij 50 mm), een corpus callosum agenesie en een Chiari II malformatie.
De postnatale levensduur was niet exact te voorspellen. Bij een abstinerend beleid zou het kind
niet ouder worden dan 4 á 5 maanden. De prognose was ernstige morbiditeit die later zou
resulteren in een zeer ernstige ontwikkelingsstoornis met een psychomotore retardatie, gepaard
gaande met spasticiteit, een moeilijk te behandelen epilepsie en ernstige slechtziendheid.
Uit aanvullende informatie van de arts is gebleken dat sprake was van een zeer ernstige afwijking
van de hersenen (encephalocele) die in 100 % van de gevallen tot ernstige handicaps zou leiden en
in een zeer groot aantal gevallen gepaard zou gaan met een sterk verminderde levensverwachting.
Uit de aanvullende informatie is eveneens gebleken dat behalve de hersenafwijking geen
syndroomkenmerken zijn gevonden bij postnataal onderzoek.
Naar heersend medisch inzicht kon postnataal geen nauwkeuriger prognose worden gesteld. Ook
waren er geen behandelingsmogelijkheden -noch antenataal noch postnataal- om de prognose
(beduidend) te kunnen beïnvloeden.
b. karakter van het lijden
Ten aanzien van de verwachting voor de latere gezondheidstoestand van het kind met betrekking
tot de mate van lijden wordt in relatie tot de hiervoor onder a genoemde prognose, aangegeven dat
moeilijk te behandelen complicaties zouden ontstaan, zoals voedingsstoornissen.
c. verzoek om zwangerschapsafbreking
Bij een zwangerschapsduur van 26 weken en 1 dag verzochten de moeder en haar partner om
beëindiging van de zwangerschap. Dit verzoek is schriftelijk vastgelegd. De noodsituatie van de
ouders achtte de arts evident en werd geverifieerd door twee gynaecologen en een
kinderneuroloog.

d. voorlichting en alternatieven
Twee bij de behandeling betrokken artsen hebben de ouders op de hoogte gesteld van de diagnose,
prognose en alternatieven. Aan de ouders werd uitgelegd dat het kind een ernstige afwijking had
die, binnen de geldende standaard van behandeling in het betreffende ziekenhuis en volgens de
mening van het geconsulteerde team, op korte termijn na de geboorte zou resulteren in overlijden
van het kind wegens het afzien van medisch zinloos handelen. Het uitdragen van de zwangerschap
is besproken met de ouders maar was geen optie. Er heeft overleg plaatsgevonden met de huisarts,
de eigen verloskundige en de eigen gynaecoloog.

e. consultatie
Over de antenatale diagnose was consensus. De beslissing tot zwangerschapsafbreking is
genomen na teamoverleg. Er bestond algehele consensus over de diagnose, prognose en het
honoreren van het verzoek van de ouders tot beëindiging van de zwangerschap. Het team bestond
naast de arts, uit twee gynaecologen, een kinderneuroloog, een neonatoloog en een radioloog.
De diagnose en prognose is daarnaast besproken in de commissie ad hoc late
zwangerschapsafbreking in het betreffende ziekenhuis. Daarbij waren, naast de genoemde artsen,
ook betrokken een klinisch-geneticus en een arts prenatale diagnostiek en therapie. Deze
commissie ging unaniem akkoord met het verzoek tot late zwangerschapsafbreking.
f. uitvoering
Bij een zwangerschapsduur van 28 weken en 2 dagen werd foeticide met behulp van KCl
intracardiaal uitgevoerd. Twee dagen later is gestart met het op gang brengen van weeën met
Misoprostol. Eén dag later is het kind dood geboren.
De diagnose is postnataal bevestigd.
OVERWEGINGEN

Met betrekking tot de aandoening
Uit de informatie die de arts heeft gegeven leidt de commissie af dat de situatie van het kind
geplaatst moet worden in het ernstige deel van het spectrum van kinderen met een dergelijke
aandoening. Antenataal noch postnataal waren er aanwijzingen voor orgaanafwijkingen die passen
bij een categorie 1-geval.
Met betrekking tot het karakter van het lijden
De commissie overweegt op basis van de door de arts gegeven informatie dat sprake was van te
voorzien uitzichtloos lijden. Naast de door de arts aangegeven complicaties overweegt de
commissie dat het kind zou komen te lijden aan blindheid, extreme ontwikkelingsachterstand,
luchtweginfecties en andere motorische en zintuiglijke stoornissen.
Met betrekking tot de voorlichting en alternatieven
De commissie overweegt dat moeilijk is vast te stellen of het kind binnen de genoemde korte
termijn na de geboorte zou overlijden. Wel is de commissie ervan overtuigd dat het overlijden op
zeer afzienbare termijn na de geboorte zou plaatsvinden.
Met betrekking tot de uitvoering
Het is de commissie opgevallen dat gebruik is gemaakt van foeticide voordat de bevalling werd
ingeleid. Deze werkwijze roept weliswaar vragen op bij de commissie maar er is geen aanleiding
om te twijfelen aan de zorgvuldigheid van de uitvoering.

BEOORDELING

De commissie toetst achteraf de zorgvuldigheid van het handelen van de arts die een late
zwangerschapsafbreking in een categorie 2-geval heeft uitgevoerd. De bevoegdheid daartoe is
vastgelegd in artikel 3 van de Regeling centrale deskundigencommissie late
zwangerschapsafbreking in een categorie 2-geval en levensbeëindiging bij pasgeborenen.
Gelet op bovenstaande feiten, omstandigheden en overwegingen is de commissie van oordeel dat
de arts tot de overtuiging kon komen dat er sprake was van een aandoening die in categorie-2 valt.
De aandoening was van zodanige aard dat na de geboorte zou worden afgezien van een medische
behandeling omdat medisch ingrijpen naar medisch wetenschappelijke inzicht zinloos was te
achten en naar heersend medisch inzicht geen twijfel bestond over de diagnose en de daarop
gebaseerde prognose.
De arts heeft tot de overtuiging kunnen komen dat bij het kind sprake was van te voorzien
uitzichtloos lijden. Voorts was sprake van een uitdrukkelijk verzoek van de moeder om
beëindiging van de zwangerschap wegens lichamelijk of psychisch lijden onder de situatie.
Er is een voldoende lange bedenktijd geweest.
De arts heeft de ouders volledig op de hoogte gesteld van de diagnose en de daarop gebaseerde
prognose. De arts heeft een behandelteam geraadpleegd waarvan de leden gezamenlijk een
oordeel hebben gegeven.
De arts heeft gehandeld overeenkomstig de zorgvuldigheidseisen zoals bedoeld in de Regeling centrale deskundigheidscommissie late zwangerschapsafbreking in een categorie 2-geval. Den Haag, 26 november 2007

Source: http://www.lza-lp.nl/Images/2007LZA03%20advies%20geanonimiseerd_tcm14-24890.pdf